Dlaczego sposób finansowania ma kluczowe znaczenie?

Równowaga między ryzykiem a kontrolą

Źródło finansowania wpływa na strukturę własnościową, poziom zadłużenia, elastyczność finansową i koszt całkowity transakcji. Niewłaściwie dobrane źródło może doprowadzić do utraty kontroli nad firmą, problemów z płynnością lub wzrostu ryzyka finansowego.

Wpływ na wycenę i negocjacje

Finansowanie determinuje również warunki, na jakich przeprowadzana jest transakcja. Inwestorzy, partnerzy czy banki mogą oczekiwać określonego poziomu zabezpieczeń, udziałów czy wskaźników finansowych.

Główne sposoby finansowania fuzji i przejęć

Poniżej przedstawiamy najczęściej stosowane formy finansowania transakcji M&A – wraz z ich zaletami, wadami i zastosowaniem.

Finansowanie gotówkowe

To najprostsza i najbardziej bezpośrednia forma – firma wykorzystuje posiadane środki pieniężne na zakup drugiego podmiotu.

Zalety:

• szybka realizacja transakcji,

• brak zobowiązań wobec instytucji zewnętrznych,

• większa kontrola nad przejmowaną firmą.

Wady:

• ogranicza płynność finansową,

• ryzyko nadmiernego wykorzystania rezerw,

• nie zawsze wystarczające przy dużych transakcjach.

Kredyt inwestycyjny lub pożyczka bankowa

Banki i instytucje finansowe często udzielają kredytów celowych na zakup przedsiębiorstw, jeśli potencjał inwestycji uzasadnia ryzyko.

Zalety:

• nie rozcieńcza udziałów właścicieli,

• pozwala sfinansować duże transakcje bez angażowania całego kapitału własnego.

Wady:

• wymagania zabezpieczeń,

• wpływ na wskaźniki zadłużenia,

• konieczność obsługi długu (raty, odsetki).

Emisja akcji (finansowanie kapitałowe)

Firma może pozyskać kapitał na przejęcie, emitując nowe akcje i oferując je inwestorom, zarówno prywatnym, jak i instytucjonalnym.

Zalety:

• brak konieczności spłaty długu,

• możliwość pozyskania dużych środków,

• większa elastyczność finansowa.

Wady:

• rozwodnienie udziałów obecnych właścicieli,

• często dłuższy proces formalny,

• zależność od sytuacji rynkowej i wyceny firmy.

Wydanie akcji lub udziałów jako forma zapłaty

W niektórych przypadkach transakcja może zostać przeprowadzona poprzez zamianę udziałów – firma przejmująca emituje nowe akcje i przekazuje je właścicielom spółki przejmowanej.

Zalety:

• brak angażowania gotówki,

• korzystne przy wysokiej wycenie własnej spółki.

Wady:

• skomplikowany proces negocjacji udziałowych,

• rozwodnienie kontroli,

• ryzyko konfliktu interesów między akcjonariuszami.

Finansowanie mezzanine (kapitał hybrydowy)

To forma finansowania pośrednia między kredytem a emisją udziałów. Zwykle obejmuje pożyczkę z opcją konwersji na udziały lub premię za wysokie ryzyko.

Zalety:

• elastyczne warunki,

• nie wymaga zabezpieczeń materialnych,

• może być atrakcyjna przy wysokim potencjale wzrostu.

Wady:

• wysoki koszt kapitału,

• często ograniczone do większych firm z dobrymi prognozami.

Finansowanie typu leveraged buyout (LBO)

W ramach LBO firma przejmująca finansuje zakup głównie za pomocą długu, zabezpieczając go aktywami przejmowanej spółki.

Zalety:

• wysoka dźwignia finansowa,

• możliwa do zastosowania nawet przy niewielkim kapitale własnym.

Wady:

• wysokie ryzyko związane z obsługą zadłużenia,

• konieczność szczegółowego planowania przepływów pieniężnych.

Jak dobrać właściwe źródło finansowania?

Zależność od wielkości transakcji

Małe i średnie fuzje można z powodzeniem realizować przy pomocy kapitału własnego lub kredytu inwestycyjnego. Duże transakcje wymagają bardziej złożonych struktur (emisje, LBO, mezzanine).

Ocena kondycji finansowej firmy

Silna sytuacja finansowa daje większe pole manewru – firmy o wysokiej zdolności kredytowej łatwiej pozyskują finansowanie bankowe. Z kolei firmy rozwijające się, ale o dużym potencjale wzrostu, częściej sięgają po inwestorów kapitałowych.

Strategia długoterminowa

Jeśli zależy Ci na pełnej kontroli nad firmą – unikaj rozwodnienia udziałów. Jeśli natomiast chcesz szybko zyskać kapitał i współudziałowców strategicznych – rozważ emisję udziałów lub formy hybrydowe.

Dodatkowe źródła wsparcia

Warto pamiętać, że oprócz klasycznych źródeł kapitału, firmy mogą też korzystać z:

• funduszy private equity,

• środków unijnych lub grantów na restrukturyzację,

• funduszy inwestycyjnych branżowych,

• aniołów biznesu.

Każde z nich ma swoje specyfiki i warto skonsultować decyzję z doradcą finansowym lub kancelarią specjalizującą się w transakcjach M&A.

Podsumowanie

Finansowanie fuzji i przejęć to proces wymagający strategicznego podejścia, analizy ryzyka oraz dokładnego dopasowania do struktury i celów firmy. Wybór właściwego modelu zależy od wielu czynników – od wielkości transakcji, przez strukturę kapitałową, aż po tempo, w jakim chcesz ją zrealizować.

Kluczowe jest znalezienie równowagi pomiędzy pozyskanym kapitałem a utrzymaniem kontroli i stabilności finansowej przedsiębiorstwa. Odpowiednio dobrane źródło finansowania może nie tylko umożliwić skuteczne przejęcie, ale także znacząco zwiększyć wartość i skalę działalności Twojej firmy w długim terminie.