Egzekucja komornicza to jedna z najbardziej stresujących sytuacji dla osoby zadłużonej. Zajęcie konta, wynagrodzenia, czy majątku może mieć poważne konsekwencje zarówno finansowe, jak i psychiczne. Jednak zanim dojdzie do interwencji komornika, dłużnik wciąż ma szansę na uniknięcie egzekucji. Jednym ze sposobów jest mediacja z wierzycielem. Czy to naprawdę działa? Jak ją przeprowadzić? Kiedy warto spróbować?
Czym jest mediacja w kontekście zadłużenia?
Mediacja to dobrowolna, pozasądowa forma rozwiązywania sporów, w której udział biorą dwie strony konfliktu – w tym przypadku dłużnik i wierzyciel – oraz neutralny mediator. Celem jest wypracowanie rozwiązania satysfakcjonującego obie strony bez konieczności wszczynania egzekucji komorniczej.
Mediacja może być prowadzona formalnie – przez wyznaczonego mediatora – lub nieformalnie, bez udziału osoby trzeciej, np. poprzez bezpośrednie negocjacje między dłużnikiem a wierzycielem.
Kiedy można podjąć mediację, aby uniknąć egzekucji?
Przed postępowaniem komorniczym
To najlepszy moment na działanie. Jeśli dług został uznany, ale nie trafił jeszcze do komornika, możesz:
zgłosić chęć rozmów do wierzyciela,
zaproponować warunki spłaty (ratalnie, z umorzeniem części długu),
uzyskać ugodę, która wstrzyma dalsze kroki prawne.
Po wydaniu wyroku, ale przed egzekucją
Nawet jeśli sąd wydał nakaz zapłaty lub wyrok, komornik nie rozpoczyna działania od razu. W tym czasie:
wierzyciel może jeszcze zrezygnować z wszczęcia egzekucji,
podpisanie ugody pozwoli uniknąć kosztów komorniczych,
warto działać szybko – czas działa na Twoją niekorzyść.
Jak wygląda proces mediacji z wierzycielem?
Krok 1: Inicjatywa dłużnika
Najczęściej to dłużnik wychodzi z propozycją mediacji. Można to zrobić:
pisemnie (listem poleconym),
telefonicznie lub mailowo (z potwierdzeniem kontaktu),
za pośrednictwem prawnika lub doradcy finansowego.
Krok 2: Określenie warunków porozumienia
Propozycja powinna być konkretna. Możesz zaproponować:
rozłożenie długu na raty,
jednorazową spłatę w zamian za umorzenie części należności,
zawieszenie działań windykacyjnych w zamian za terminowe spłaty.
Krok 3: Zawarcie pisemnej ugody
Porozumienie powinno zostać sformalizowane – najlepiej w formie pisemnej ugody. Powinna ona zawierać:
dane obu stron,
wysokość i harmonogram spłaty,
informację o odstąpieniu od egzekucji,
skutki niewywiązania się z umowy.
Czy wierzyciel musi zgodzić się na mediację?
Nie. Mediacja jest dobrowolna, co oznacza, że wierzyciel nie ma obowiązku podjęcia rozmów. Jednak:
wielu wierzycieli woli odzyskać część środków polubownie niż prowadzić kosztowną egzekucję,
skuteczna mediacja może być szybsza i tańsza niż działania komornicze,
pozytywna postawa dłużnika zwiększa szanse na ugodę.
Zalety mediacji zamiast egzekucji komorniczej
Niższe koszty
Egzekucja komornicza wiąże się z dodatkowymi kosztami – zarówno dla dłużnika, jak i wierzyciela. Mediacja pozwala ich uniknąć.
Większa elastyczność
Mediacja umożliwia ustalenie dogodnych warunków spłaty – dopasowanych do Twojej sytuacji finansowej.
Brak wpisu do rejestru dłużników
Egzekucja może skutkować wpisaniem Twoich danych do rejestru dłużników. Dzięki mediacji można tego uniknąć.
Zachowanie kontroli nad sytuacją
Zamiast biernie czekać na działania komornika, samodzielnie podejmujesz kroki, które mogą odmienić Twój los.
Jakie błędy popełniają dłużnicy chcący uniknąć egzekucji?
Brak reakcji – nieodpowiadanie na pisma to najgorsze możliwe rozwiązanie.
Zgoda na warunki ponad możliwości – lepiej zaproponować realną kwotę niż obiecać coś, czego nie da się spłacić.
Brak dokumentów – wszelkie ustalenia powinny być spisane i podpisane przez obie strony.
Zbyt późne działanie – gdy sprawa trafi już do komornika, możliwości są znacznie mniejsze.
Czy możliwa jest mediacja po rozpoczęciu egzekucji?
Tak, ale jest to trudniejsze. Wierzyciel może cofnąć wniosek egzekucyjny, jeśli strony zawrą porozumienie. W takim przypadku:
należy skontaktować się z wierzycielem i zaproponować ugodę,
komornik może zostać poinformowany o cofnięciu wniosku,
postępowanie egzekucyjne może zostać umorzone.
To jednak wymaga dobrej woli ze strony wierzyciela i wyraźnych gwarancji ze strony dłużnika.
Podsumowanie: Czy mediacja naprawdę działa?
Tak – mediacja to skuteczna i często niedoceniana forma uniknięcia egzekucji komorniczej. Wymaga inicjatywy, zaangażowania i często pomocy profesjonalisty, ale może:
uchronić przed zajęciem konta, wynagrodzenia czy majątku,
zmniejszyć koszty spłaty,
uratować Twoją sytuację finansową.
Nie warto czekać na wezwanie od komornika. Im wcześniej podejmiesz próbę mediacji, tym większe masz szanse na polubowne rozwiązanie problemu zadłużenia.